| Auteur | Hans Reus |
| Referentie publicatie | Reus, H. (2020), Duurzaam Leiderschap: The purpose of governance is the governance of purpose In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 2 beschrijft Hans Reus aan de hand van zijn onderzoek en ervaringen in de Executive Search waarom, en hoe, duurzaam leiderschap een onderdeel moet zijn bij het selecteren van bestuurders en commissarissen. Ook geeft hij daarvoor concrete en praktische handvaten. |
| Biografie auteurs: | Ir. Hans Reus MBA is partner bij executive search bureau Russell Reynolds Associates. Hij adviseert cliënten bij het benoemen en ontwikkelen van commissarissen en bestuurders bij internationale beursgenoteerde en private-equity ondernemingen. Hij richt zich onder meer op duurzaam leiderschap, en geeft hierover gastcolleges aan ervaren toezichthouders bij TIAS. Voorheen heeft hij onder andere bij adviesbureau McKinsey gewerkt. Hans heeft Elektrotechniek gestudeerd aan de Technische Universiteit Delft, en zijn MBA behaald op INSEAD. |
Jaarboek 2021-2022
| Auteur | Jacqueline Tammenoms Bakker en Margot Scheltema |
| Referentie publicatie | Tammenoms Bakker, J. en M. Scheltema (2021), De voortreffelijke commissaris In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 1 beschrijven Jacqueline Tammenoms Bakker en Margot Scheltema waarmee een voortreffelijke commissaris zich onderscheidt van een goed commissaris. Aan de hand van onder andere hun eigen ervaringen proberen zij zo nieuwe commissarissen te helpen snel een bijdrage te leveren binnen een RvC, maar ook ervaren commissarissen te stimuleren steeds het beste voor ogen te houden, en daarmee tevens het gesprek tijdens RvC-evaluaties te verrijken. |
| Biografie auteurs: | Jacqueline Tammenoms Bakker MA werkte 22 jaar voor Shell, McKinsey en Quest International (Unilever) en 8 jaar voor de NL overheid, waarvan 6 als directeur-generaal bij het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Sinds 2009 is zij toezichthouder geweest bij het Kadaster, Tesco PLC, Vivendi SA, CNH Industrial en Unibail Rodamco Westfield, en was zij voorzitter van de Van Leer Group Foundation. Thans is zij commissaris bij TomTom, Boskalis en Groupe Wendel en is zij lid van de Adviescommissie Nationaal Groeifonds, de Adviescommissie Transparency International NL, en het VEUO bestuur. Voorts is zij mede-eigenaar van de maatschap Scheltema Tammenoms, die pas benoemde commissarissen een op maat gesneden opleiding biedt. Drs. Margot Scheltema was Financieel Directeur bij Shell Nederland, is commissaris bij onder andere De Nederlandsche Bank, Nedap en Warmtebedrijf Rotterdam. Voorheen was zij commissaris bij Schiphol Group ASR Verzekeringen, Triodos Bank, TNT Express en Lonza (Basel). Verder is zij Raad bij de Ondernemingskamer bij het Gerechtshof Amsterdam. Voorts is zij mede-eigenaar van de maatschap Scheltema Tammenoms, die pasbenoemde commissarissen een op maat gesneden opleiding biedt. |
| Auteur | Rients Abma |
| Referentie publicatie | Abma, R. (2021), De vermaatschappelijking van grote ondernemingen en beleggers In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 3 beschrijft Rients Abma de ontwikkeling van de vermaatschappelijking van de grote, institutionele beleggers. Institutionele beleggers worden via verschillende wegen gestimuleerd om ondernemingen te bewegen verdere stappen te zetten op het terrein van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hij gaat dieper in op deze ontwikkeling en plaatst deze in een historische context en bespreekt de consequenties ervan. |
| Biografie auteurs: | Drs. Rients Abma is directeur van Eumedion, het corporate governance- en duurzaamheidsplatform van institutionele beleggers. Daarvoor was hij werkzaam bij VNO-NCW en het Ministerie van Financiën. Rients Abma was secretaris van de commissie-Tabaksblat en van de commissie-Frijns (Monitoring Commissie). Momenteel is hij onder meer voorzitter van het Stakeholdersforum van de NBA en lid van de Commissie Kapitaalmarkt van de AFM. Hij studeerde Algemene Economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. |
| Auteur | Hein Haenen, Anne Hoornweg, Mijntje Lückerath-Rovers en Camiel Selker |
| Referentie publicatie | Haenen,H., A. Hoornweg, M.Lückerath-Rovers en C. Selker (2021), Langetermijnwaardecreatie en de koppeling met het beloningsbeleid. Onderzoek bij 25 AEX-fondsen In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 4 beschrijven Hein Haenen, Anne Hoornweg, Mijntje Lückerath en Camiel Selker hun onderzoek naar de verankering van langetermijnwaardecreatie in het beloningsbeleid van 25-AEX ondernemingen. Alhoewel langetermijnwaardecreatie een belangrijke plek heeft ingenomen in de jaarverslagen is dat nog maar beperkt zichtbaar in de doelstellingen die opgenomen zijn in de beloningsparagraaf. |
| Biografie auteurs: | Hein Haenen adviseert commissarissen op het gebied van corporate governance en beloning. Hij heeft een achtergrond in financiële onderzoeksjournalistiek, volgde de opkomst en ontwikkeling van de Governance Code en is co-auteur van boeken over ondernemingsbestuur en beloning. Anne Hoornweg MSc werkt als Associate bij PwC. Haar studie econometrie combineerde zij met een werkstudentschap bij Focus Orange. Gedurende deze periode heeft zij zich onder meer verdiept in de koppeling tussen de bestuurdervisie op langetermijnwaardecreatie en de uitwerking hiervan in het beloningsbeleid. Prof. dr. Mijntje Lückerath-Rovers is initiatiefnemer en voorzitter van de redactie van dit Jaarboek Corporate Governance. Zij is hoogleraar Corporate Governance aan de Tilburg University, TIAS School for Business and Society. Zij is auteur van de jaarlijkse Nederlandse Female Board Index, het Nationaal Commissarissen Onderzoek en van vele wetenschappelijke en professionele artikelen. Zij is zelf commissaris en/of toezichthouder bij Erasmus MC, NRC Media, KNGF Geleidehonden en Diergaarde Blijdorp, en eerder bij Achmea, de ASN Beleggingsinstellingen en de Betaalvereniging Nederland. Drs. Camiel Selker is partner bij PwC en adviseur van bestuur en commissarissen van grote Nederlandse (beurs-)fondsen. In 2011 was hij medeoprichter van Focus Orange, een adviesbureau gespecialiseerd in strategisch personeelsbeleid, dat in 2021 door PwC is gekocht. Ook is hij medeoprichter van Crunchr, een technologie scale-up gespecialiseerd in people analytics. Sinds 2016 is hij docent voor verschillende executive en commissarissen programma's van TIAS. In dat jaar publiceerde hij samen met collega Hein Haenen het boek 'Bovenbazen en de scheefgroei van hun beloning'. |
| Auteur | Marleen Janssen Groesbeek en Nicolette Loonen |
| Referentie publicatie | Janssen Groesbeek, M. en N. Loonen (2021), Scherpere EU-eisen aan verslaggeving vraagt om andere governance In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 5 beschrijven Marleen Janssen Groesbeek en Nicolette Loonen de aangescherpte Europese wetgeving voor duurzaamheidsverslaggeving. Verschillende aspecten en gevolgen daarvan worden besproken waaronder de wetgeving zelf, de toegevoegde waarde, de consequenties voor stakeholderinclusie en voor de bedrijfsvoering, maar ook voor het nieuwe type leiderschap dat nodig is. |
| Biografie auteurs: | Drs. Marleen Janssen Groesbeek is lector Sustainable Finance and Accounting aan Avans Hogeschool. Na haar afstuderen was ze 20 jaar financieel-economisch journalist, waarvan bijna 17 jaar bij het Financieele Dagblad. Ze werkte als beleidsadviseur Duurzaamheid bij Eumedion, de belangenbehartiger van de institutionele beleggers en bij DSM als Sustainability Manager verantwoordelijk onder andere integrale jaarverslaggeving. Ze is lid van het toezichthoudend bestuur van CE Delft, de Raad van Advies van de ASN BANK en de Adviesraad Verantwoord Beleggen van PGGM. Daarnaast is ze lid van het Sustainable Finance Lab. Drs. Nicolette Loonen RA is mede-oprichter en partner van TOSCA – Tribe of Sustainability Change Agents, een collectief van senior duurzaamheidsconsultants. Het is gespecialiseerd in advies aan organisaties over inbedding van duurzaamheid in de strategie en verantwoording daarover via geïntegreerde verslaggeving. Nicolette heeft ruime ervaring als consultant geïntegreerde verslaggeving, stakeholderinclusie, SDG-selectie en materialiteitsbepaling. Nicolette is toezichthouder bij pensioenfonds ABP, stichting Rutgers en IPPF, en daarnaast lid van het College van Toezicht op Auteursrechten (CvTA). Ze is ook docent bij de NCD bij in de opleiding “Governance Essentials” voor o.a. integrated reporting. |
| Auteur | Naomi Ellemers en Elianne van Steenbergen |
| Referentie publicatie | Ellemers, N. en E. van Steenbergen (2021), Naleving bewaken of ethisch gedrag bevorderen? (Top)management aan zet om een ethisch klimaat te creëren In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 6 beargumenteren Naomi Ellemers en Eliane van Steenbergen dat er binnen ondernemingen niet alleen gekeken moet worden naar regelnaleving maar dat er ook gestuurd dient te worden op breder ethisch gedrag. Zij betogen dat het hebben van een heldere gedragscode hiervoor een goede eerste stap is, maar dat ethisch leiderschap van het management op alle niveaus essentieel is om ervoor te zorgen dat mensen de regels naleven en ethisch gedrag vertonen. |
| Biografie auteurs: | Prof. Dr. Naomi Ellemers is sociaal en organisatie psychologe, en Universiteitshoogleraar bij de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht. In haar wetenschappelijk onderzoek richt zij zich op de invloed van groepsprocessen op individueel gedrag. Daarbij gaat haar bijzondere aandacht uit naar de rol van sociale normen en morele waarden als oorzaken van ethisch gedrag. Zij past deze inzichten toe op het gedrag van mensen in organisaties, in diverse samenwerkingsprojecten met partijen in de praktijk. Ellemers is tevens lid van de Raad van Commissarissen van PwC Nederland. Prof. Dr. Elianne van Steenbergen is sociaal en organisatie psychologe. Voor de helft van haar tijd werkt zij bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM), als senior toezichthouder in het Gedrag & Cultuur team van het Expertise Centrum. Daarnaast is zij verbonden aan de Universiteit Utrecht, waar zij de bijzondere leerstoel Psychologie van Toezicht bekleedt. Haar expliciete doel is de link te verstevigen tussen de psychologische wetenschap en de toezichtspraktijk. Haar onderzoek richt zich op de vraag hoe nalevingsgedrag en ethisch gedrag van managers en medewerkers in organisaties bevorderd kan worden. |
| Auteur | Jan Willem Stoelhorst en Flore Bidroux |
| Referentie publicatie | Stoelhorst, J.W. en F.Bidroux (2021), Rijnlands of Angelsaksisch? De Psychologie van Stakeholder Relaties In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 7 betogen Jan Willem Stoelhorst en Flore Bidroux dat de gedragsaannames van de Angelsaksische benadering van Corporate Governance aantoonbaar onjuist zijn en die van de Rijnlandse benadering te vaag. Zij bieden een alternatief een ‘behavioral stakeholder theory’ dat een concreet alternatief biedt voor het model van de Homo economicus en dat als gedragsmatige basis voor een stakeholderbenadering van Corporate Governance kan dienen. |
| Biografie auteurs: | Prof.dr.ir. J.W. (Jan-Willem) Stoelhorst is hoogleraar ‘Strategie & Organisatie’ aan de Amsterdam Business School van de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich met name op de grondslagen van economische en managementtheorieën. De insteek van zijn werk is om via een beter begrip van de evolutionaire basis van menselijk gedrag en instituties tot theorieën te komen voor het managen van Homo sapiens in plaats van Homo economicus. Het uiteindelijke doel is om zo bij te dragen aan het ontwerp van organisaties en instituties die zowel in sociale als ecologische zin duurzaam zijn. Prof. dr. Flore Bridoux is hoogleraar ‘Stakeholder Management’ aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University Rotterdam. Ze doet onderzoek op het gebied van bedrijfsstrategie. In haar huidige onderzoek richt ze zich op de vraag hoe belanghebbenden reageren op verschillende stakeholderstrategieën en manieren van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daarnaast verricht ze zowel theoretisch als empirisch onderzoek rond de vraag hoe bedrijven zich het best kunnen organiseren om samenwerking met hun stakeholders te bevorderen. |
| Auteur | Wim Huisman |
| Referentie publicatie | Huisman, W. (2021), Criminaliteit in de bestuurskamer In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 8 biedt Wim Huisman een criminologisch perspectief op criminaliteit in de bestuurskamer, beter bekend als ‘witteboordencriminaliteit’. Hij staat daarbij onder andere stil bij de toegenomen aandacht voor de integriteit van bestuurders en op de kenmerken en eigenschappen van bestuurders en zakenmensen die zich inlaten met criminaliteit, maar ook bij de bestuurscultuur die dit gedrag misschien mogelijk maakte of zelfs uitlokte. |
| Biografie auteurs: | Prof. dr. mr. Wim Huisman is hoogleraar criminologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Huisman doet meer dan 25 jaar wetenschappelijk onderzoek naar aard, omvang, oorzaken en aanpak van fraude, corruptie en andere vormen van witteboordencriminaliteit. Hij heeft hierover verschillende boeken en meer dan 200 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. Huisman is hoofdredacteur van Crime, Law & Social Change, voorzitter van de Division of White-collar and Corporate Crime van de American Society of Criminology en lid van het bestuur van de European Working Group on Organisational Crime van de European Society of Criminology. |
| Auteur | Muel Kaptein |
| Referentie publicatie | Kaptein, M. (2021), De Tragiek van Interne Beheersing: Acht effecten waarom juist goede organisaties vervallen in slechte praktijken. In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 9 beschrijft Muel Kaptein een ander perspectief, namelijk dat naarmate organisaties meer in control zijn de risico’s toenemen op fouten, incidenten en affaires. Hij beschrijft deze tegenkrachten die optreden naarmate organisaties meer in control komen en pleit voor een andere visie op wat een integere beheersing is. |
| Biografie auteurs: | Prof. dr. Muel Kaptein is lid van de redactie van dit Jaarboek Corporate Governance en werkzaam als partner bij KPMG. Samen met collega’s adviseert hij organisaties op het gebied van integriteit, compliance en soft-controls. Daarnaast is hij als Hoogleraar Bedrijfskunde verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, waar hij doceert in de vakken leiderschap, duurzaamheid en governance. Hij is auteur van boeken als De Integere Manager (2003), The Living Code (2008), Waarom Goede Mensen Soms de Verkeerde Dingen Doen (2011) en Dienaren van het Volk (2013). |
| Auteur | Reinier Kleipool |
| Referentie publicatie | Kleipool, R. (2021), Rust en ruimte voor het bestuur binnen ons stakeholdermodel: wettelijke bedenktijd ter borging van de strategie en de uitvoering daarvan.. In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 10 beschrijft Reinier Kleipool de recent geïntroduceerde wettelijke bedenktijd en daarmee samenhangende regelingen. Hij beschijft onder andere de mogelijkheid voor het bestuur van een beursgenoteerde vennootschap om de ruimte te creëren om haar beleid en strategie uit te voeren en daarmee de belangen van de vennootschap en de daarmee verbonden stakeholders te dienen |
| Biografie auteurs: | Mr. drs. Reinier Kleipool is partner en notaris bij De Brauw Blackstone Westbroek N.V. en houdt zich daar bezig met het adviseren van (beursgenoteerde) bedrijven op het gebied van corporate governance en fusies en overnames. Reinier is lid van de Gecombineerde Commissie Vennootschapsrecht van de NOvA en de KNB en Redacteur van het Tijdschrift voor de Ondernemingsrechtpraktijk (TOP). |
| Auteur | Claartje Bulten |
| Referentie publicatie | Bulten, C. (2021), Dansen met de wet Diversiteit. In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 11 gaat Claartje Bulten in op het wetsvoorstel met twee verplichtingen om genderdiversiteit in de top van het bedrijfsleven te verbeteren. De voorgestelde wettelijke regeling valt uiteen in twee delen, waarvan het meest bekende het verplichte quotum is maar er is eveneens een inspanningsverplichting met streefcijfers. |
| Biografie auteurs: | Prof. mr. Claartje Bulten is hoogleraar Ondernemingsrecht aan de RU Nijmegen en voorzitter van het Van der Heijden Instituut aldaar. Zij is tevens commissaris bij KPMG NV. |
| Auteur | Joost van Mierlo |
| Referentie publicatie | Mierlo, J. van (2021), De ondernemingsraad en de raad van commissarissen. In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 12 beschrijft Joost van Mierlo de verhouding tussen de ondernemingsraad en de RvC: hoe zij zich ten opzichte van elkaar verstaan, op welke wijze zij elkaar ontmoeten en waarom de samenstelling van de RvC voor de ondernemingsraad relevant is. |
| Biografie auteurs: | Dr.mr. Joost van Mierlo is partner medezeggenschapsrecht/collectief arbeidsrecht bij De Voort Advocaten Mediators in Tilburg. In die hoedanigheid adviseert en begeleidt hij ondernemingsraden, bestuurders en toezichthouders bij ingewikkelde medezeggenschapsrechtelijke aangelegenheden en bij lastige vraagstukken aangaande governance. Hij combineert de praktijk onder meer met het schijven van (wetenschappelijke) artikelen. In 2013 rondde Joost een proefschrift af over de spanning tussen het medezeggenschaps- en het ondernemingsrecht. Joost vervulde diverse toezichthoudende functies. Sinds 2020 is hij voordrachtcommissaris bij Sitech Services B.V. op Chemelot (Geleen). |
H13. De Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (WBTR): het antwoord op “incidenten” bij stichtingen?
| Auteur | Marleen van Uchelen |
| Referentie publicatie | Uchelen, M. van (2021), De Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (WBTR): het antwoord op “incidenten” bij stichtingen?. In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | In hoofdstuk 13 gaat Marleen van Uchelen in op de nieuwe Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (“WBTR”) die, zoals veel wetgeving, incident gedreven is. De WBTR is op 1 juli 2021 in werking getreden geldt voor alle soorten stichtingen, verenigingen en coöperaties. In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de vraag of de WBTR een adequaat antwoord is op incidenten die zich bij stichtingen kunnen voordoen. |
| Biografie auteurs: | Mr. dr. Marleen van Uchelen-Schipper is universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam en is daarnaast werkzaam als adviseur en kandidaat-notaris bij de Corporate M&A praktijkgroep van Houthoff. Marleen is in 2018 gepromoveerd op het onderwerp "De rol en positie van de raad van toezicht van de stichting". Zij publiceert en doceert regelmatig op het gebied van corporate governance, in het bijzonder bij stichtingen, verenigingen en maatschappelijke ondernemingen. In de praktijk houdt zij zich vooral bezig met juridische aspecten van governance en governance structuren bij stichtingen, in het bijzonder in de semipublieke sector (onder meer zorginstellingen) en in de culturele sector. |
| Auteur | Peter Paul Leutscher en Sebastian Wesselius |
| Referentie publicatie | Leutscher, P.P. en S. Wesselius, (2021), Oproep van een vriendin… In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer. |
| Inleiding | Het Jaarboek sluit af met een bijzonder hoofdstuk 14. Peter Paul Leutscher en Sebastian Wesselius schrijven een pleidooi; door middel van een open brief aan bestuurders van “Cohesie”. In deze open brief benadrukken zij het belang van cohesie en waarom dit met grote regelmaat op de agenda moet staan en als toetssteen, als maatstaf bij het nemen van besluiten, gebruikt moet worden. |
| Biografie auteurs: | Mr. Peter Paul Leutscher is partner bij RedZebra Group. Hij heeft meer dan 30 jaar praktijk ervaring in leiderschap en organisatieontwikkeling, met name vanuit het perspectief van veiligheid, risicomanagement en corporate governance. Binnen RedZebra Group is Peter Paul verantwoordelijk voor business development en vertegenwoordigd hij RedZebra Group als spreker op conferenties en symposia. Peter Paul studeerde af aan de Erasmus Universiteit (Business Law) Drs. Sebastian Wesselius is mede oprichter en partner van RedZebra Group. Hij heeft ruim 25 jaar ervaring in het begeleiden van samenwerkingsvraagstukken in technisch complexe organisaties. Binnen RedZebra Group is hij verantwoordelijk business development alsmede voor ontwerp en uitvoering van interventies. Sebastian studeerde af aan de Hogere Hotelschool Den Haag en universiteit Nijenrode. |
Inhoudsopgave
H2. Duurzaam Leiderschap: The purpose of governance is the governance of purpose
H1. De voortreffelijke commissaris
H3. De vermaatschappelijking van grote ondernemingen en beleggers.
H4. Langetermijnwaardecreatie en de koppeling met het beloningsbeleid. Onderzoek bij 25 AEX-fondsen
H5. Scherpere EU-eisen aan verslaggeving vraagt om andere governance
H6. Naleving bewaken of ethisch gedrag bevorderen? (Top)management aan zet om een ethisch klimaat te creëren
H7. Rijnlands of Angelsaksisch? De Psychologie van Stakeholder Relaties