Tags: bestuurders

Hoofdstuk 3: Hoe bestuurders manipuleren en wat er tegen te doen

Auteur Drs. J.A. de Hoog
Referentie publicatie De Hoog, J.A. (2014), Hoe bestuurders manipuleren en wat er tegen te doen. In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (eds.), Jaarboek Corporate Governance 2014-2015, Deventer: Kluwer.
Inleiding In hoofdstuk 3 beschrijft Hans de Hoog hoe bestuurders manipuleren en wat er tegen te doen is. De Hoog onderscheidt daartoe twee gevallen van manipulatie: de ene waarin het kwaad van de manipulatie reeds is geschied en de andere waarin bestuurders in de verleiding zouden kunnen komen hun toezichthouder een loer te draaien.
Biografie auteurs: Drs Hans de Hoog is medeoprichter (van Grexx NV, een bedrijf dat procesdiensten aanbiedt via de ‘cloud’. Hij ontwikkelde in 2013 een instrument om de dialoog tussen bestuurders en toezichthouders te faciliteren: governanceboxx. Na afronding van de studies Politieke Wetenschappen (Leiden) en Algemene Economie (Rotterdam) begon hij zijn carrière in 1982 in de landelijke politiek om die in 1987 te vervolgen als public affairs adviseur van diverse brancheorganisaties en grote ondernemingen. Het grote bedrijfsleven heeft hij leren kennen bij Delta Lloyd (1994 –1998) en Origin (1998 – 2000). Van begin 2007 tot eind 2012 was hij als extern toezichthouder op grote pensioenfondsen werkzaam bij De Nederlandsche Bank. Hij was van 1997 – 2009 lid en in de derde termijn voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Kinderopvang Humanitas. In 2013 publiceerde hij het boek: De Toezichthouder. Praktijkvoorbeelden van opportunistisch bestuur en falend toezicht., Eburon Business, Delft, 2013

Hoofdstuk 8: De bestuurdersbeloning in de financiële sector niet langer een governancevraagstuk?

Auteur Mr. T.C.A. Dijkhuizen MPhil
Referentie publicatie Dijkhuizen, T.C.A. (2014), De bestuurdersbeloning in de financiële sector niet langer een governancevraagstuk? In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (eds.), Jaarboek Corporate Governance 2014-2015, Deventer: Kluwer.
Inleiding Tom Dijkhuizen richt zich in hoofdstuk 8 op de bestuurdersbeloning in de financiële sector. Dijkhuizen ziet meer aandacht komen voor de vormgeving van het beloningsbeleid en de vervanging van zelfregulering door formele wet- en regelgeving. In dit hoofdstuk wordt onder andere aandacht besteed aan de vaststelling, vormgeving en openbaarmaking van het beloningsbeleid, maar ook aan recentere wetgeving.
Biografie auteurs: Mr. Tom Dijkhuizen MPhil is als promovendus verbonden aan de afdeling Ondernemingsrecht van Universiteit Leiden. Tevens is hij verbonden aan het Hazelhoff Centre for Financial Law, Universiteit Leiden. Hij bereidt een proefschrift voor over de corporate governance van banken in rechtsvergelijkend perspectief.

Hoofdstuk 16: Cyber Security: een relevant onderwerp voor iedere bestuurder

Auteur Ing. J.A.M. Hermans RE
Referentie publicatie Hermans, J.A.M. (2014), Cyber Security: een relevant onderwerp voor iedere bestuurder. In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (eds.), Jaarboek Corporate Governance 2014-2015, Deventer: Kluwer.
Inleiding John Hermans beschrijft in hoofdstuk 16 dat cyber security een relevant onderwerp is voor iedere bestuurder. Ondanks dat het cyber security lastig is te definiëren mag dit volgens hem geen excuus zijn voor bestuurders om het thema af te schuiven naar gespecialiseerde professionals. Bestuurders staan voor de taak om in de complexiteit van dit thema gedegen afwegingen te maken en op zijn minst de juiste vragen stellen. Het hoofdstuk geeft hiertoe handvatten en brengt cyber security terug tot de basis.
Biografie auteurs: Ing. John Hermans RE is partner binnen KPMG IT Advisory en is verantwoordelijk voor de KPMG dienstverlening op het gebied van cyber security en leidt een team van 50 professionals. John maakt deel uit van KPMG’s global leadership op het gebied van cyber security en is tevens de global lead van KPMG op het gebied van Identity & Access Management Services. John heeft voor een groot aantal organisaties gewerkt in nagenoeg alle marktsegmenten, zoals daar zijn Financiële Dienstverlening, Oil & Gas, Energie, Overheid en andere sectoren. John was betrokken in meer dan 100 projecten op het gebied van cyber security, zowel nationaal als internationaal. In deze projecten ondersteunde John klanten in hun strategie, het bouwen van de business case en uitvoeren van programma management en quality assurance activiteiten.

H5: Bonje in de board room

Auteur Mr. P. Olden en Prof.mr. G. Raaijmakers
Referentie publicatie Olden, P. en G. Raaijmakers (2016) Bonje in de board room In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (eds.), Jaarboek Corporate Governance 2016-2017, Deventer: Kluwer.
Inleiding In hoofdstuk 5 richten Paul Olden en Geert Raaijmakers zich in het bijzonder op mogelijke conflicten die kunnen ontstaan tussen bestuur en RvC en tussen bestuurders onderling. Zij beschrijven onder andere dat de eisen die aan de RvC worden gesteld, in de praktijk maar ook juridisch, zijn toegenomen en dat die ontwikkeling nog niet ten einde is. Als gevolg intensiveren RvC's hun toezicht hetgeen in de praktijk soms leidt tot spanningen of zelfs conflicten met het bestuur. Aan de hand van casussen geven zij handvaten deze conflicten te minimaliseren.
Biografie auteurs: Mr. Paul Olden is als advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam gespecialiseerd in ondernemingsrechtelijke geschillen, zoals transactie-gerelateerde geschillen, aandeelhoudersgeschillen, de uitkoop van minderheidsaandeelhouders en bestuurders- en commissarissenaansprakelijkheid. Paul is verder Geaccrediteerd Mediator bij CEDR.

Prof. Mr. Geert Raaijmakers is advocaat bij NautaDutilh te Amsterdam en hoogleraar ondernemings- en effectenrecht aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Verder is Geert onder meer lid van de Commissie Vennootschapsrecht en van de Monitoring Commissie Code Banken, en is hij Geaccrediteerd Mediator bij CEDR.

H2: De ins en outs van een goede CEO

Auteur Prof. dr. Janka Stoker en Prof. dr. Harry Garretsen
Referentie publicatie Stoker, J. en H. Garretsen (2018), De ins en outs van een goede CEO. In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2018-2019, Deventer: Kluwer.
Inleiding Een van de belangrijkste taken van commissarissen is het vinden en houden van een goede CEO. Dat is tegelijkertijd ook een van hun moeilijkste taken, want ze moeten niet alleen de juiste CEO selecteren, maar vervolgens ook haar of zijn presteren beoordelen, en niet te vergeten – vroeger of later - een goeie exit van de CEO organiseren. Elk van deze onderwerpen is natuurlijk op zichzelf al een hoofdstuk in dit jaarboek waard, dus dit hoofdstuk kan geen totaaloverzicht bieden, maar het is wel representatief voor recent onderzoek naar de selectie en het presteren van CEOs. Wat we in onze bijdrage doen, is een aantal relevante en vooral actuele inzichten delen, waarbij we ook resultaten uit ons eigen onderzoek presenteren.
Biografie auteurs: Prof. dr. Janka Stoker studeerde Sociale en Arbeids- & Organisatiepsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, en promoveerde op het onderwerp 'leidinggeven aan zelfsturende teams’ aan de Universiteit van Twente. Zij is directeur van het leiderschapsinstituut In the LEAD aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Dit instituut houdt zich bezig houdt met onderzoek, onderwijs en advies op het gebied van leiderschap. Stoker is sinds 2003 hoogleraar ‘Leiderschap en Organisatieverandering’ aan dezelfde faculteit. Haar onderzoek richt zich op thema’s als leiderschap, macht, diversiteit, top management teams, organisatieverandering en het middenkader. Dit leidt tot zowel (inter)nationale wetenschappelijke en praktijkgerichte publicaties, waaronder recent het boek ‘Goede leiders zweven niet’ (2018). Ze werkte als senior managing consultant bij Berenschot van 1998 tot 2009, waar ze betrokken was bij grote veranderingen projecten voor zowel de profit en not-for-profit bedrijven. Stoker is tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Economic Board Groningen.

Prof. dr. Harry Garretsen is sinds 2008 hoogleraar International Economics and Busines aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en was van 2011-2106 aldaar ook decaan van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Daarvoor was Garretsen als hoogleraar economie verbonden aan RU Nijmegen (1996-2002) en de Universiteit Utrecht (2002-2008). Garretsen doceert en doet onderzoek op het gebied van de internationale economie, leiderschap & management, de economische geografie en de institutionele economie en is ook co-auteur van diverse boeken, waaronder ‘Goede leiders zweven niet’ (2018). Hij is als fellow verbonden aan de Universiteit van Cambridge en het CESifo van de Universiteit München. Garretsen was van 2004-2014 plv kroonlid bij de SER en is thans lid van de Bankraad van De Nederlandsche Bank. Vanaf 2015 geeft hij leiding aan het RUG expertisecenter In the LEAD.

H6: Achttien adviezen voor commissarissen

Auteur Prof. dr. Hans Strikwerda en Hans ten Wolde
Referentie publicatie Wolde, J. ten, en H. Strikwerda (2018), Achttien adviezen voor commissarissen . In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2018-2019, Deventer: Kluwer.
Inleiding In hoofdstuk 6 geven Jaap ten Wolde en Hans Strikwerda negentien belangrijke en geactualiseerde adviezen voor commissarissen die zij hebben verzameld aan de hand van 20 interviews met ervaren bestuurders en commissarissen.
Biografie auteurs: Prof. dr. Hans Strikwerda is management consultant en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam (Faculteit voor Economie en Bedrijfskunde) waar hij ondernemingsbestuur, internal governance, corporate governance en het ontwerpen van organisatievormen doceert. Hij is auteur van De Nederlandse Corporate Governance Code: Ingeleid, toegelicht en becommentarieerd, 2018, Mediawerf. En is docent strategie in de leergang voor commissarissen van de Erasmus Universiteit. Ook is hij docent in het programma DeNieuweCommissaris. Zijn publicaties gaan over het nieuwe karakter van de onderneming en haar organisatie als gevolg van de omslag naar immateriële activa en de toenemende complexiteit in de economie. Daarnaast is hij president-commissaris van een onderneming.

Jaap ten Wolde is als onderzoeker – bij KPMG, BING en IFO - betrokken geweest bij een omvangrijk aantal ‘ongelukken’ in het bestuur en het toezicht. Voor zijn publicaties – Ik ben integer jij bent integer, Verplichte literatuur voor bestuurders en commissarissen – heeft hij tientallen bestuurders en toezichthouders geïnterviewd. De daaruit gedistilleerde kennis zet hij in voor onderzoeken, adviezen en mediation bij opdrachten van EBBEN Partners te Hilversum.

H11. De centrale rol van bestuur en RvC bij besluitvorming over strategie, openbare biedingen en bescherming tegen vijandige biedingen en aandeelhoudersactivisme

Auteur Mr. Christiaan de Brauw
Referentie publicatie De Brauw, C. (2018), De centrale rol van bestuur en RvC bij besluitvorming over strategie, openbare biedingen en bescherming tegen vijandige biedingen en aandeelhoudersactivisme. In: Lückerath-Rovers, M., B. Bier, H. van Ees en M. Kaptein (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2018-2019, Deventer: Kluwer.
Inleiding Ook Christiaan de Brauw beschrijft in hoofdstuk 11 enkele relevante uitspraken en spitst dit toe op de centrale rol van bestuur en RvC bij besluitvorming over strategie, openbare biedingen en bescherming tegen vijandige biedingen en aandeelhoudersactivisme.
Biografie auteurs: Mr. Christiaan de Brauw is partner corporate / M&A bij Allen & Overy in Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in fusies en overnames met een sterke focus op advisering in brede zin rond overnames van beursvennootschappen. Christiaan heeft ruime ervaring met zowel vriendelijk als vijandelijke transacties en heeft opgetreden voor bieders, targets, aandeelhouders en investeringsbanken. Hij adviseert daarnaast regelmatig op het gebied van corporate governance en aandeelhoudersactivisme. Hij doceert en publiceert regelmatig over openbare biedingen en aanverwante onderwerpen, waaronder het handboek “Overnames van beursvennootschappen”, is lid van de Public M&A subcommitee van de Business Section van de American Bar Association en is Fellow van het Onderzoekcentrum Onderneming & Recht verbonden aan het Van der Heijden Instituut in Nijmegen.

H7. De kortetermijngerichtheid van Nederlandse ondernemingsbesturen

Auteur Niels Hermes, Reggy Hooghiemstra, Jos Offerein en Kees van Veen
Referentie publicatie Hermes,N., R.Hooghiemstra, J.Offerein en K. van Veen (2020),De kortetermijngerichtheid van Nederlandse ondernemingsbesturen, In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2020-2021, Deventer: Kluwer.
Inleiding In hoofdstuk 7 beschrijven Niels Hermes, Reggy Hooghiemstra, Jos Offerein en Kees van Veen hun onderzoek naar de vraag in hoeverre besturen van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen zich richten op het creëren van kortetermijnwaarde. Daarnaast gaan we in op factoren die kunnen verklaren waarom besturen de nadruk leggen op de korte termijn. Het onderzoek richt zich nog op de periode voorafgaande aan de totstandkoming van de nieuwe Code, waarin wordt opgeroepen tot een grotere nadruk op het creëren van waarde op de lange termijn. Het biedt interessante inzichten over welke beleidsmaatregelen eventueel extra nodig zijn om te bewerkstelligen dat ondernemingen zich meer gaan richten op langetermijnwaardecreatie.
Biografie auteurs: Prof. dr. Niels Hermes is hoogleraar International Finance aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is voorzitter van de vakgroep Economics, Econometrics and Finance. Zijn onderzoek richt zich op corporate governance vraagstukken, waarbij de aandacht vooral is gericht op de effecten van boards en de samenstelling van de aandeelhouders op de besluitvorming en prestaties van de onderneming. Daarnaast doet hij onderzoek naar de omvang en gevolgen van internationale kapitaalstromen voor opkomende economieën en de naar de rol die microfinanciering speelt bij het verschaffen van toegang tot financiële diensten aan gezinnen en kleine bedrijven in ontwikkelingslanden.

Prof. dr.Reggy Hooghiemstra is als hoogleraar corporate governance en financiële verslaglegging verbonden aan de Vakgroep accounting, Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoeksinteresses liggen op gebied van bestuurdersbezoldiging, het functioneren van raden van commissarissen en raden van toezicht, en de wijze waarop ondernemingen op strategische wijze over hun activiteiten en beslissingen rapporteren.

Jos Offerein MSc doet promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij heeft aan dezelfde universiteit zijn Masters in Accounting, Finance en Economie gehaald. Zijn onderzoek richt zich op institutionele investeerders en hun zeggenschap in ondernemingen. Daarnaast is hij geïnteresseerd in de rol van dergelijke beleggers bij belastingontwijking en hoe de informatievoorziening vanuit de onderneming deze investeerders beïnvloedt.

Dr. Kees van Veen is medeoprichter en directeur van het Institute for Governance and Organizational Responsibility van de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn interesse richt zich op de (internationale) samenstelling van boards en de samenhang met (veranderende) corporate governance systemen. Daarnaast is hij wetenschappelijk directeur van Sustainable Society, een van de drie strategische speerpunten van de RUG.

H13. Bestuur en besluitvorming

Auteur Iris Wuisman
Referentie publicatie Wuisman, I. (2020), Bestuur en besluitvorming In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2020-2021, Deventer: Kluwer.
Inleiding In hoofdstuk 13 gaat Iris Wuisman in op het belang van aandacht voor goede besluitvorming. Zij beschrijft daarvoor de algemene, formele en materiele aspecten van vennootschappelijke bestuursbesluitvorming. Ook beantwoordt zij de vraag waar bestuurders op moeten letten in de besluitvorming en hoe besluitvorming in enquêteprocedures door de rechter worden beoordeeld. Specifiek wordt daarbij aandacht besteed aan de rol van adviseurs en situaties met tegenstrijdig belang.
Biografie auteurs: Prof. mr. drs. Iris Wuisman is hoogleraar Ondernemingsrecht aan de Universiteit Leiden. Zij is bestuurslid bij de Law Firm School en de Stichting Harry Honée Fonds. Iris heeft het Business & Liability Research Network (BLRN) opgericht dat gericht is op multidisciplinair onderzoek op het gebied van Good Corporate Governance, Distress & Insolvency en Future Business Structures. Haar onderzoek richt zich op besluitvorming & kunstmatige intelligentie en moderne governance structuren onder andere in blockchain organisaties. Iris is lid van de redactie van het Jaarboek Corporate Governance. In het verleden is zij bestuurslid geweest bij de Stichting Beroepsopleiding Bedrijfsjuristen en de Vereniging Corporate Litigation.

H8. Criminaliteit in de bestuurskamer.

Auteur Wim Huisman
Referentie publicatie Huisman, W. (2021), Criminaliteit in de bestuurskamer In: Lückerath-Rovers, M., H. van Ees, M. Kaptein en I.W. Wuisman (Red.), Jaarboek Corporate Governance 2021-2022, Deventer: Kluwer.
Inleiding In hoofdstuk 8 biedt Wim Huisman een criminologisch perspectief op criminaliteit in de bestuurskamer, beter bekend als ‘witteboordencriminaliteit’. Hij staat daarbij onder andere stil bij de toegenomen aandacht voor de integriteit van bestuurders en op de kenmerken en eigenschappen van bestuurders en zakenmensen die zich inlaten met criminaliteit, maar ook bij de bestuurscultuur die dit gedrag misschien mogelijk maakte of zelfs uitlokte.
Biografie auteurs: Prof. dr. mr. Wim Huisman is hoogleraar criminologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Huisman doet meer dan 25 jaar wetenschappelijk onderzoek naar aard, omvang, oorzaken en aanpak van fraude, corruptie en andere vormen van witteboordencriminaliteit. Hij heeft hierover verschillende boeken en meer dan 200 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. Huisman is hoofdredacteur van Crime, Law & Social Change, voorzitter van de Division of White-collar and Corporate Crime van de American Society of Criminology en lid van het bestuur van de European Working Group on Organisational Crime van de European Society of Criminology.